Rủi ro trong kiểm toán là gì? Kiểm toán là yếu tố cần thiết được mọi người quan tâm nhất trong báo cáo tài chính. Tuy nhiên sẽ không thể tránh khỏi các rủi ro và gian lận trong quá trình kiểm toán. Đánh giá và phân loại các yếu tố của rủi ro kiểm toán như thế nào? Hãy cùng Kiểm toán Việt Úc tìm hiểu về những thông tin này nhé!

Khái Niệm Rủi Ro Kiểm Toán

Trong tiếng Anh, rủi ro kiểm toán được viết là Audit Risk, đọc tắt là AR. Cụm từ này diễn tả quá trình sai sót trong khi báo cáo tài chính đã được kiểm toán. Còn những vấn đề bất cập hoặc là những kiểm toán viên đưa ra ý kiến nhận xét không phù hợp khi đã kiểm toán nhưng vẫn có những vấn đề nghiêm trọng. 

Những Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Rủi Ro Kiểm Toán

- Xem xét khối lượng và mức độ của hoạt động giao dịch (nhiều hay ít, mạnh hay yếu).

- Bản chất của các loại giao dịch trong rủi ro kiểm toán (phức tạp, đơn giản hay mới mẻ).

- Đánh giá chất lượng hoạt động của đội ngũ nhân viên trong việc tham gia kiểm soát doanh nghiệp.

- Tính hợp lý và hiệu quả của quá trình và thủ tục kiểm toán.

- Tính khoa học của hệ thống kiểm tra nội bộ trong rủi ro kiểm toán (Cách dùng tối ưu hóa các phương tiện, sử dụng và phân công đúng người, sắp xếp nhân lực trong quá trình kiểm soát).

Phân Loại Các Loại Rủi Ro Trong Kiểm Toán

1. Rủi ro tiềm tàng (Inherent risk - IR)

Rủi ro tiềm tàng là sự tồn tại sai sót chủ yếu trong quá trình hoạt động doanh nghiệp. Dù doanh nghiệp có thực hiện kiểm toán hay không thì rủi ro tiềm tàng vẫn hiện hữu độc lập. Mỗi công ty sẽ có những rủi ro tiềm tàng khác nhau và loại rủi ro trong kiểm toán này luôn được cập nhật xuyên suốt trong quá trình thực hiện kiểm toán. 

2. Rủi ro kiểm soát (Control Risk - Cr)

Rủi ro kiểm soát xảy ra chủ yếu đối với từng nghiệp vụ mà hệ thống nội bộ không phát hiện ra. Việc để xảy ra loại rủi ro trong kiểm toán này là do tinh thần thiếu trách nhiệm của kiểm toán viên, vận hành hoạt động không chặt chẽ cũng như quản lý các mức thu chi.

 

3. Rủi ro phát hiện (Detection Risk - Dr)

Rủi ro phát hiện là yếu tố mà hệ thống kiểm toán không phát hiện ra những sai sót nghiêm trọng, chủ yếu. Nếu muốn rủi ro phát hiện thấp thì các kiểm toán viên chỉ cần tìm kiếm và thu thập bằng chứng kiểm toán càng nhiều càng tốt. Muốn loại rủi ro trong kiểm toán này đạt được hiệu quả thì kiểm toán viên cần phải lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch một cách cẩn trọng.

>> Xem thêm: Dịch Vụ Kiểm Toán Uy Tín

Những Mối Quan Hệ Của Các Loại Rủi Ro

Mô Hình Rủi Ro Trong Kiểm Toán

Ký hiệu: AR: Rủi ro kiểm toán; IR: Rủi ro tiềm tàng; CR: Rủi ro kiểm soát; DR: Rủi ro phát hiện.

Mô hình rủi ro kiểm toán có thể phân chia thành 2 phần chính dựa vào 3 bộ phận của rủi ro kiểm toán: rủi ro tiềm tàng, rủi ro kiểm soát và rủi ro phát hiện. Một phần phụ thuộc vào sự đánh giá của doanh nghiệp gồm có rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm soát, một phần nữa dựa vào kiểm toán viên gồm có rủi ro phát hiện.

Sự đánh giá của rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm soát được phản hồi từ những tác động của nó đến rủi ro phát hiện và có thể trình bày bằng phương pháp toán học. Kiểm toán viên có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách thực hiện hoạt động thủ tục kiểm toán nhiều hơn trong đó gồm nội dung, phạm vi của các thủ tục đó.

Mối Quan Hệ Giữa Các Loại Rủi Ro

Qua sự phân tích của mô hình rủi ro trong kiểm toán, đánh giá được mối quan hệ chặt chẽ của các rủi ro trong kiểm toán. Trong đó rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm soát tỷ lệ nghịch với rủi ro phát hiện. Để giảm rủi ro ở mức độ thấp nhất có thể chấp nhận được thì khi rủi ro tiềm tàng và rủi ro phát hiện được đánh giá cao thì rủi ro phát hiện sẽ bị đánh giá thấp và ngược lại. 

Khái Niệm Về Đánh Giá Rủi Ro Và Phương Thức Tiếp Cận Dựa Trên Rủi Ro

Khái niệm về đánh giá rủi ro

Đánh giá rủi ro là quá trình thực hiện hành vi tìm hiểu đơn vị và môi trường của đơn vị được kiểm toán nhằm mục đích đánh giá và kịp thời đối phó những rủi ro kiểm toán trong khi kiểm toán do sự nhầm lẫn hoặc gian lận ở cấp độ cơ sở. Việc đánh giá rủi ro nhằm xác định và kiểm soát nội bộ để thiết kế những thí nghiệm cơ bản nhằm đạt được mức kiểm toán như trong kỳ vọng. 

Tiếp cận kiểm toán dựa trên rủi ro

Dựa trên kiến thức của đơn vị được kiểm toán mà các kiểm toán viên tìm hiểu được, từ đó có thể thực hiện hoạt động chương trình đánh giá rủi ro trong kiểm toán  thích hợp với hoàn cảnh của doanh nghiệp đó với mục đích có đầy đủ bằng chứng chứng minh cho ý kiến của các kiểm toán viên 

Những Mô Hình Tiếp Cận Kiểm Toán Dựa Trên Rủi Ro

Mô hình rủi ro tài chính

Mô hình rủi ro tài chính trong rủi ro kiểm toán có những đặc điểm:

• Kiểm toán viên phải có hiểu biết cơ bản về hoạt động kinh doanh của khách hàng để có thể lập kế hoạch một cách an toàn.

• Các mối quan hệ và xu hướng tài chính hoạt động có phù hợp hay không được xác định dựa trên thủ tục phân tích trong mọi giai đoạn.

• Sự tác động của báo cáo tài chính đánh giá được hệ thống kiểm soát nội bộ. 

Mô hình rủi ro kinh doanh

Vào cuối những năm 1990, phương pháp tiếp cận rủi ro kiểm toán được nâng cấp lên thêm một bậc bằng cách nhắm vào các hoạt động rủi ro mà các doanh nghiệp đang gặp phải. Vì thế các kiểm toán viên phải có kiến thức cơ bản về chiến lược kinh doanh để tìm hiểu thêm về việc tác động rủi ro kinh doanh trong việc xử lý các nghiệp vụ. 

Các kiểm toán viên phải thu thập đủ các bằng chứng để đánh giá và đảm bảo rằng báo cáo tài chính có hợp lý trung thực ở các khía cạnh trọng tâm không. Để đạt được các mục tiêu kiểm chứng này, kiểm toán viên cần phải phát hiện và đánh giá rủi ro trong kiểm toán  để làm cơ sở cho việc xác định những rủi ro có sai phạm trên báo cáo tài chính. 

Để đánh giá được mô hình rủi ro kinh doanh kiểm toán viên cần có hiểu biết nhiều về kinh tế vĩ mô cũng như tính chất cơ bản của đơn vị được kiểm toán. Theo đó, kiểm toán viên phải tận dụng tối đa các mô hình trong quản trị rủi ro kiểm toán để phân tách. 

Nếu quý khách hàng đang có thắc mắc hoặc có nhu cầu cung cấp dịch vụ. Hãy liên hệ với chúng tôi qua số hotline 0848 770 777, Kiểm toán Việt Úc sẽ tư vấn và giải đáp hết tất cả thắc mắc của  bạn. 

Công Ty Kiểm Toán Việt Úc

Kiểm toán Việt Úc là đơn vị chuyên nghiệp, cung cấp các dịch vụ kiểm toán, dịch vụ thuế, dịch vụ tư vấn doanh nghiệp tại Việt Nam và nước ngoài. Kiểm toán Việt Úc hội tụ các chuyên gia nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính và kiểm toán bao gồm các CPA Việt Nam, CPA Úc, và các nhân sự cấp cao từ Big4 như PwC, Deloitte...